Een vereffenaar is verantwoordelijk voor de afwikkeling van een nalatenschap. Indien er geen executeur is benoemd bij testament en één of meer erfgenamen de nalatenschap beneficiair hebben aanvaard, zijn alle erfgenamen gezamenlijk vereffenaars. Als de afwikkeling door de erfgenamen onderling spaak loopt of niet lukt kan door de rechtbank een onafhankelijke, (professionele) vereffenaar worden benoemd. Bij voorkeur is dat een expert die ervaring heeft met complexe nalatenschappen. Hij behartigt de belangen van alle erfgenamen, hakt bij moeilijke beslissingen knopen door en zorgt dat de afwikkeling voorspoedig verloopt.
Vereffening vindt plaats als één of meer erfgenamen de nalatenschap beneficiair aanvaarden. U aanvaardt dan ‘onder voorrecht van boedelbeschrijving’: u wilt eerst weten of de bezittingen in de nalatenschap groter zijn dan de schulden. In dat geval treedt automatisch de wettelijke procedure voor vereffening in werking. Alle erfgenamen zijn dan van rechtswege (automatisch volgens de wet) als vereffenaar verantwoordelijk voor de afwikkeling. Ze moeten daarbij bepaalde procedurevoorschriften volgen. Samen kunnen ze besluiten om één van de erfgenamen of iemand anders een volmacht te verlenen om de wettelijke vereffening op zich te nemen of een andere taakverdeling af te spreken.
Benoeming vereffenaar door de rechter.
Daarnaast heeft de rechter de mogelijkheid om iemand tot vereffenaar te benoemen. U kunt zelf een professioneel vereffenaar vragen de afhandeling van een nalatenschap op zich te nemen. Volgens de wet kunnen erfgenamen, belanghebbenden, schuldeisers en het Openbaar Ministerie dit vragen. De door u gekozen persoon stelt u vervolgens ter benoeming voor aan de rechter.